Łysienie anagenowe
Łysienie stanowi problem znacznej części społeczeństwa. Mimo iż kojarzy się głównie z problemem dotykającym osób starszych, przyznać należy, że spotyka również ludzi młodych. Łysienie anagenowe stanowi przykład nadmiernej utraty włosów występującej zarówno u osób starszych, jak i młodych. Aby zrozumieć, czym w istocie jest łysienie anagenowe, na samym początku wyjaśnić należy sam proces wzrostu włosa oraz łysienia. Kondycja naszych włosów zależy od wielu, niezwykle istotnych czynników. Zalicza się do nich przede wszystkim: płeć, kolor włosów, wiek, rasę, a także czynniki genetyczne oraz środowiskowe. Wyróżnić można kilka etapów wzrostu włosów. Pierwszym z nich jest tak zwany anagen, a więc etap, w którym włos rośnie najbardziej intensywnie. Trwa on mniej więcej od czterech do sześciu lat. W etapie tym ilość naszych włosów wynosi od 80 do 90%. Drugi etap to tak zwany katagen, a więc faza przejściowa. W tym etapie następuje wzrost produkcji keratyny, co skutkuje mniejszym zabarwieniem cebulek. Etap drugi trwa od dwóch do czterech tygodni, a ilość włosów wynosi wówczas od 2 do 3%. Ostatną fazą jest tak zwany telogen, a więc etap spoczynku. Charakteryzuje się on tym, że cebulki włosów są krótkie i tracą swoje zabarwienie. Ten etap trwa od dwóch do czterech miesięcy.
O łysieniu możemy mówić wówczas, jeżeli dziennie tracimy ponad sto włosów, a stan ten utrzymuje się przez kilka tygodni. Włosy mogą wówczas wypadać z całej głowy lub tylko z pewnych jej miejsc. Niekiedy łysienie dotyczy również innych części naszego ciała, na przykład narządów płciowych, brwi, czy rzęs. W zależności od tego, na jakim etapie wzrostu włosów następuje ich nadmierne wypadanie, wyróżnić można kilka rodzajów łysienia. Jednym z nich jest właśnie łysienie anagenowe.
Łysienie anagenowe, nazywane również łysieniem dystroficznym, występuje zarówno w przypadku osób starszych, jak i młodych. Jak sama nazwa wskazuje, dotyczy pierwszej fazy wzrostu włosa, a więc fazy anagenowej. Ten rodzaj łysienia może charakteryzować się zarówno częściową, jak i całkowitą utratą włosów. Wiąże się to przede wszystkim z zaburzeniem naturalnego procesu wzrostu włosów, co skutkuje ich osłabieniem, zwiększoną łamliwością i podatnością na wszelkie uszkodzenia. Typowym objawem tego rodzaju łysienia jest także występowanie pęknięć oraz zwężenie trzonu włosa. Na szczególną uwagę zasługuje fakt, że łysienie anagenowe nie jest trwałe. W momencie ustąpienia czynnika powodującego łamanie się włosów, następnie samoistny odrost włosów. Pozostaje zatem pytanie co do czynników sprzyjających łysieniu anagenowemu.
Należy zatem podkreślić, że łysienie anagenowe może być spowodowane działaniem pewnych preparatów, stosowanych między innymi w chemioterapii. Do preparatów tych zalicza się na przykład wszelkie środki alkilowe, czy antymetaboliczne. W najczęstszych przypadkach do łysienia tego dochodzi wskutek przyjmowania takich preparatów, jak: cyklofosfamid, daktynomycyna, metotreksat, czy daunorubicyna. Do czynników sprzyjających i przyspieszających łysienie anagenowe zalicza się ponadto różnego rodzaju związki, między innymi: ołów, bor, arsen, bizmut, czy złoto. Nadmierne wypadanie włosów w fazie anagenu może dotyczyć także osób cierpiących na choroby układu dokrewnego, czy nadciśnienie tętnicze.
W celu rozpoznania łysienia anagenowego, konieczne jest wykonanie specjalnego badania, nazywanego powszechnie trichogramem. Przed wykonaniem tego badania pobiera się od 40 do 100 włosów z różnych okolic skóry znajdującej się na owłosionej głowie. Łysienie anagenowe charakteryzuje się tym, że wyróżnić można znacznie większą ilość włosów wykazujących niewłaściwą budowę. Mowa o tak zwanych włosach dysplastycznych. Posiadają one długie, nieregularne i całkowicie zabarwione korzenie z dwiema osłonami: zewnętrzną oraz wewnętrzną. W diagnostyce łysienia anagenowego pomocne okazuje się również badanie histologiczne. W tym celu konieczne jest pobranie wycinka posiadającego od 25 do 50 mieszków włosowych.
W terapii łysienia anagenowego pomocne okazują się leki przyspieszające odrost włosów. Do preparatów takich zalicza się między innymi minoksydyl. Trzeba jednak podkreślić, że tego rodzaju łysienie nie jest trwałe, a włosy odrastają tuż po ustąpieniu czynnika inicjującego ich wypadanie.
Na sam koniec wspomnieć należy jeszcze o tak zwanym zespole łysienia anagenowego. Jest to choroba o podłożu genetycznym. Dotyka ona w głównej mierze dzieci. Ustępuje raczej samoistnie. W tym przypadku nadmierna utrata włosów ma charakter plackowaty, bądź rozlany. Największe nasilenie wypadania zlokalizowane jest przede wszystkim w okolicy potylicznej. Włosy łatwo wypadają, ponieważ są słabo osadzone w mieszkach, a ponadto nie posiadają zewnętrznej oraz wewnętrznej osłonki.